Staroegipska ikonografia religijna z XXI i wczesnej XXII dynastii (XI–X w. p.n.e.) na podstawie unikalnego zespołu sarkofagów o żółtym tle dekoracji w Muzeum Egipskim w Kairze i innych głównych kolekcji muzealnych Europy i USA.
Sarkofagi z okresu XXI dynastii (XI–X w. p.n.e.) należą do głównych źródeł naszej wiedzy o religii Egiptu, obecnie jest znanych ponad 600 na całym świecie, ale ich opracowania należą do wyjątkowych. Do tych nielicznych publikacji należą dwa tomy Katalogu Generalnego z Muzeum Egipskiego w Kairze oraz tom katalogu Muzeum Egipskiego w Turynie.
Obie wymienione wyżej publikacje opracowane są przez animatora projektu sarkofagowego, prof. Andrzeja Niwińskiego z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, który przygotowuje obecnie kolejną taką publikację – katalog sarkofagów z XXI dynastii w paryskim Luwrze.
Każdy sarkofag z tego okresu to kilka metrów kwadratowych powierzchni gęsto pokrytej symbolicznymi przedstawieniami kryjącymi bogate przemyślenia Egipcjan na temat Boga, świata i człowieka, życia i śmierci, zła i dobra, zawarte w formie scen figuralnych, które mają taką samą wartość jak teksty.
Niemal na każdym sarkofagu spotykamy niepowtarzalny zestaw takich scen, co w sumie daje ogromną ilość wariantów.
Pilnym zadaniem jest uporządkowanie tych scen, wykonanie dokumentacji fotograficznej i rysunkowej oraz opisów wszystkich tych kompozycji, dzięki czemu powstanie, po raz pierwszy w dziejach archeologii Egiptu, potężna baza danych.
Kolejnym zadaniem będzie dokonanie interpretacji wszystkich motywów ikonograficznych i opublikowanie całego materiału w postaci serii studiów ikonograficznych poświęconych poszczególnym tematom. Realizacja całego przedsięwzięcia potrwa w l. 2018–2022.
W pierwszym okresie prace będą się koncentrować na gromadzeniu materiałów z ogromnej kolekcji sarkofagów znajdującej się w Muzeum Egipskim w Kairze.
Poza sarkofagami wyeksponowanymi oraz równie wielką ich liczbą przechowywaną w niedostępnych dla publiczności magazynach na poddaszu Muzeum niedawno odkryto znaczną liczbę obiektów zachowanych znacznie gorzej, niekiedy w stanie fragmentarycznym, które przed wiekiem były umieszczone, bez jakiejkolwiek rejestracji, w podziemiach muzealnych.
Oprócz prac dokumentacyjnych w Kairze projekt sarkofagowy obejmuje systematyczne gromadzenie danych z innych kolekcji egiptologicznych. Pełną dokumentację wykonał prof. Andrzej Niwiński już w Muzeum Brytyjskim oraz w Muzeum Archeologicznym w Madrycie.
Inne ośrodki posiadające kolekcje sarkofagów, które zostały już przez nas zadokumentowane, to: Bruksela, Ateny, Florencja, Kopenhaga, Turyn, Berlin, Istambuł, Lejda, Waszyngton, Nowy Jork, Boston.
