Wczoraj Egipcjanie byli innymi ludźmi niż dzisiaj. Egipt zmierza do nowoczesności i nic nie zawróci go z tej drogi. Nawet islam i tradycja.
Świat zmienia się w szybkim tempie. Zmienia się też Egipt. Nic, co dawniej budowało tożsamość Egipcjan, już nigdy nie będzie takie samo. Piszę to zdanie, jakbym nie wiedział, że dla wielu Egipcjan czas wyhamował. I nie jest to zwrot retoryczny, ale smutna prawda.
Pamiętasz, jak zarzekałeś się, że nigdy nie kupisz telefonu komórkowego? Ja moją pierwszą komórkę kupiłem w 1997 r. w nowo otwartym salonie sieci IDEA w warszawskiej Promenadzie. Nawet dostałem od obsługi szampana. Koledzy wyśmiewali mnie przez rok. A potem wszyscy kupili podobne telefony.
A pamiętasz deklaracje, że nigdy nie założysz profilu na fejsbuku? No i pewnie łyso ci teraz, co?
Na szczęście nie musisz się przed nikim tłumaczyć. Świat zmienia się bardzo szybko i wszyscy staramy się jakoś za nim nadążyć. Nieważne, że czasami zatrzymujemy się na chwilę, by przemyśleć, czy to na pewno dobry kierunek.
Westernizacja Egiptu
Młodzi Egipcjanie połknęli bakcyla. Tablet i komórka tym lepsze, im większe i mające więcej bajerów na pulpicie. To prosty sposób, żeby trochę podnieść swój status we własnych oczach. Na co dzień wcinasz ful i fasolę, ale w te pędy lecisz do salonu, aby kupić gadżet za kilka tysięcy.
Ten przedmiot, telefon komórkowy, wymysł kultury zachodniej, to przecież nic innego, jak droga na skróty do nowoczesności.
Wczoraj znów oglądałem Skrzypka na dachu – ekranizację musicalu z 1971 r. z Topolem w roli Tewjego mleczarza („if I were a rich man…”). To jeden z moich ulubionych filmów i w dodatku tak popularne arcydzieło, że nie muszę pytać, czy je znasz.
Przypomnij sobie, jak Tewje wydawał za mąż swoje trzy córki. Niestety każdy z kandydatów na pana młodego był nie po jego myśli. Pierwszy to ubogi krawczyk zamiast bogatego rzeźnika, drugi to wywrotowiec i komunista, a trzeci to goj innowierca („inny gatunek człowieka”). Tewje musiał zdecydować, czy pozostać wiernym tradycji i unieszczęśliwić ukochane dzieci, czy wyłamać się.
Jeśli ma się otwartą głowę, to zawsze znajdzie się dobre argumenty przeciwko starym zwyczajom.
Tewje pogodził się z tym, co nieuchronne. A Egipcjanie?
Złe traktowanie kobiet
Z jednej strony mamy w Egipcie galopującą, techniczną nowoczesność, która pociąga za sobą młodych. Z drugiej zaś średniowieczne zwyczaje, które podtrzymuje tradycja. Mam na myśli głównie stosunek mężczyzn do kobiet.
Jak długo jeszcze Egipcjanki mają znosić hidżaby, nikaby, zakazy seksu przedmałżeńskiego, areszty domowe pod nadzorem ciotek, aranżowane małżeństwa dla nabicia kabzy, wszędobylskie policje obyczajowe. No i przede wszystkim niemożność nawiązywania relacji towarzyskich z cudzoziemcami uzasadnianą religijnie. Jako libertynowi trudno by mi było przeprowadzić się do Egiptu na stałe.
Poza tym w Egipcie nadal trwa barbarzyństwo, którego niczym nie potrafię wytłumaczyć, bo argumenty samych Egipcjan to stek bzdur: obrzezywanie kobiet (khitan). Na szczęście od 2007 roku proceder został prawnie zakazy w Egipcie, a kary za dopuszczenie się tego przestępstwa rosną.
Egipt będzie się zmieniał. To zupełnie oczywiste, w jakim podąży kierunku, czy się to podoba jego konserwatywnym mieszkańcom, czy nie. Wciąż zbyt wielu egipskich mężczyzn traktuje swoje żony, siostry i córki jak bydło hodowlane. Czas z tym skończyć.
Zatem ważne, żeby Egipcjanie już dziś zrezygnowali z zachowań, których będą żałować jutro. Niech już dziś robią to, do czego dąży bardziej rozwinięta reszta świata. Bo wkrótce i tak nie będą mieć wyboru.
